Jesteś Niezgodna? Ciii...

" To nasze wybory ukazują kim naprawdę jesteśmy, o wiele bardziej niż nasze zdolności ."
                                                                                                                              J.K. Rowling



Beatrice Prior żyje w świecie w którym społeczeństwo bytujące na ruinach Chicago podzielone jest na pięć frakcji. Test przynależności przez który musi przejść każdy nastolatek wskaże jej drogę jaką może podążyć : Altruizm, Serdeczność, Erudycję, Prawość bądź Nieustraszoność, ale to do niej należy ostateczny wybór. Test predyspozycji u Beatrice wykazał jednak Niezgodność - dziewczyna łączy cechy trzech frakcji, co sprowadzić może na nią śmiertelne niebezpieczeństwo. Musi więc zataić wyniki próby nawet przed rodzicami.
Na Ceremonii Wyboru, uroczystości na której młodzi ludzie wybierają frakcję do której wstąpią, Beatrice podejmuje decyzję, która zaskakuje jej bliskich - opuszcza rodzinę i  dołącza do Nieustraszonych...

Debiut młodziutkiej Veronicii Roth narobił niezłego szumu na rynku wydawniczym. Recenzenci, publicyści i czytelnicy ( głównie użytkownicy portalu goodreads) za oceanem prześcigali się w pozytywnych opiniach o "Niezgodnej ". W centralnej części okładki polskiego wydania książki dwudziestopięcioletniej autorki ( ach te marketingowe triki! ) przeczytać możemy następujący osąd  New York Timesa: "Niezgodna wykracza poza Igrzyska Śmierci : wartką akcję i niewyczerpaną wyobraźnię dopełnia refleksją nad dojrzewaniem - do samodzielności i do miłości ". Zapewne słowa te miały przyciągnąć uwagę wielu osób, co ja mówię przyciągnęły zainteresowanie rzeszy czytelników, jednak mnie zamiast zachęcić zniechęciły i wkurzyły. Nie znoszę takiego porównywania, żerowania na sławie innych książek. Nie cierpię. Bo osoby wygłaszające takie opinie sprawiają tylko, że chcąc nie chcąc na twórczość początkujących autorów patrzy się przez pryzmat cenionych książek, w tym przypadku genialnych i niezwykłych Igrzysk Śmierci, doszukując się w debiutach kopiowania pomysłów innych pisarzy. Złościmy się, bo często taki "świeżynki" nie dorastają do pięt naszym ulubionym powieściom, a  tego typu opinie są w pewien sposób krzywdzące dla cenionych przez nas autorów. I zapewne z moim spotkaniem z "Niezgodną" byłoby podobnie, gdyby...Gdybym uwierzyła w prezentowane na okładce (także tylnej) opinie i nastawiała się na Bóg wie co. Tymczasem ja po
przeczytaniu mas recenzji polskich czytelników, zarówno tych pozytywnych jak i meganegatywnych i zaznajomieniu się z tymi ochami i achami przeróżnych zagranicznych gazet, prezentowanymi przez wydawnictwo Amber nie robiłam sobie żadnych złudzeń. Nawet nie pomyślałam o tym, iż debiut Roth jest lepszy od "Igrzysk Śmierci", wykracza poza nie, i.t.d  - wspaniałej trylogii Collins nie dorówna nic i basta! Podeszłam do "Niezgodnej" na luzie, z dystansem ( ktoś może zapytać po co - otóż coś mnie w tej książce ciekawiło) i dzięki temu jej lekturą się nie rozczarowałam. Twardo postanowiłam sobie, że nie będę jej porównywała do dzieła pani Collins, a  na podobieństwa z nim (oj są one, są.... ale miałam o nich nie mówić) nie będę zwracała uwagi. I w ten sposób dałam się porwać historii snutej przez Roth.

Podczas lektury "Niezgodnej" na pewno nie można się nudzić - akcja gna na łeb, na szyję, stale coś się w książce dzieje - a to ktoś wyskakuje z pędzącego pociągu, bądź skacze z kilkupiętrowego budynku. Podczas nowicjatu Tris w Nieustraszoności co rusz będziemy świadkami jakiejś brutalnej walki uczniów, krwawych jatek, symulacji- koszmarów, dość okrutnych  "psikusów" jakie zgotuje znienawidzonym kolegom jeden z nowicjuszy, badź śmierci . Nawet nie wiem, czy autorka nie przesadziła ze scenami pełnymi przemocy, nie są one może straszliwie drastyczne - autorka  po prostu nie daje od nich odetchnąć i bohaterom i czytelnikom. Jest ich naprawdę sporo i po pewnym czasie nawet nas już tak bardzo "nie ruszają". Niestety także rozwój wydarzeń nas nie zaskakuje - jest łatwy do przewidzenia, co tylko ujmuje książce. Ja zawsze oczekuję od powieści szokujących, wbijających w fotel niespodzianek - zajścia zdarzeń, których się kompletnie nie spodziewałam. W "Niezgodnej" nie doświadczyłam tego zbytnio.

Natomiast od strony dystopijnej debiut Roth prezentuje się naprawdę nieźle - autorka ma niewątpliwe ciekawe i świeże pomysły- popatrzymy chodźby na koncept z podziałem społeczeństwa na pięć frakcji według charakterów - ja z podobnym się dotąd nie spotkałam. Nie wiemy co prawda jaki był jej zamysł w stworzeniu takiego świata, nie odkrywa wszystkich kart - nie wyjaśnia co stało się przyczyną podziału ludzi na takie grupy, ale ma za to pole do popisu w kolejnych częściach trylogii i choćby dla wyjaśnienia tych spraw sięgniemy po kolejne tomy.

Kreacja bohaterów nie jest może najlepsza -  w  "Niezgodnej" nie uświadczymy głębokiej analizy psychologicznej postaci, ale także do najgorszych nie należy - bohaterowie nie są papierowi, jakieś uczucia w czytelniku wzbudzają a o to chyba chodzi. Postaci drugoplanowe nakreślone są co prawda pobieżnie, ale niektóre z nich jak na przykład Will, Caleb, bądź Uriah potrafiły zdobyć moją sympatię. Inne znowuż kompletnie nie, ale tak już musi być. Najbardziej mieszane uczucia mam do głównej bohaterki. Jej niektóre zachowania, podejście do pewnych spraw ciężko mi było zrozumieć, irytowały mnie momentami straszliwie, potrafiła jednakże mnie pozytywnie zaskoczyć, wzbudzić moje uznanie. Tris nie jest idealna - to dziewczyna z wadami i zaletami, co urealniło ją w moich oczach, nadało jej wiarygodność. Jest niewątpliwie odważna ( w końcu Nieustraszoność do czegoś zobowiązuje) a przy tym ma też swoje lęki i strachy, rozsądna, ale momentami impulsywna, ulegająca emocjom, bezinteresowna, potrafiąca zrobić wszystko dla przyjaciół oraz wrażliwa i zarazem nieustępliwa, uparta, walcząca o swoje i twarda. I to właśnie ta dwoistość jej natury, charakteru, zachowań tak mnie zaciekawiła.
Intrygującą postacią jest Cztery - instruktor nowicjuszy. To z pozoru wyłącznie oschły, brutalny, prawdziwie nieustraszony, młody mężczyzna z którym nie ma żartów, ale podobnie jak każdy z nas zmaga sie ze swoimi demonami i lękami.  Jest w nim też jakaś nuta, rysa, która go zmiękcza -  pewna wrażliwość na problemy świata i ludzi żyjących wokół, szlachetność - ale nie taka wymuszona, napuszona, wręcz infantylna, ale prawdziwa i naturalna. Ja takich właśnie bohaterów skomplikowanych i niejednoznacznych cenię najbardziej.

"Niezgodna" podobnie jak jej bohaterowie ma swe wady i zalety. Pojawiają się w niej pewne niedociągnięcia i w fabule i w języku -  zdania są momentami zbyt proste i dziwacznie skonstruowane, ale nie przeszkadza to jakoś bardzo w lekturze. W obliczu tak szybko mknącej akcji, gdzie stale coś się dzieje, a my czytamy powieść Roth błyskawicznie, nawet nie zwracając na nie zbytnio uwagi lekko bledną. Piątka z dużym minusem co prawda będzie, ale jedak piątka. -5/6

Kolejna praca M.Seregon. :)

P.S. Rozpisałam się dzisiaj masakrycznie, pobiłam swój rekord - jeszcze tak długiej "recenzji" nie napisałam. :) Tak mnie dzisiaj w tę półrocznicę  natchnęło- tak moi drodzy sześć miesięcy temu, dokładnie 3 października na moim blogu pojawiła się się pierwsza notka. Od tego czasu Książkowy zawrót głowy naliczył ponad 3000 wejść - być może dla kogoś jest to mała liczba - dla mnie znaczy wiele. Dziękuję Wam za to, że jesteście - to Wasze komentarze i cicha obecność osób, które się nie ujawniają mnie motywuje.

P.S.S. Podziwiam osoby, które te moje wywody przeczytały ( może są takie? ). :)

                                                                                                                         
                                                                                                                                Nada